Yeni doğmuş olan bir tay devinim halinde, dikkatli ve son derece fazla faaldir.
- İlk ayaklanma gayretleri tökezleme şeklinde ve dengesiz olmasına rağmen ardı ardına aktif denemeler yapmaktadır.
- Doğumun akabindeki ilk 6 ila 12 saat oldukça ciddidir.
- Yeni doğmuş olan tayın kısraktan ilk sütünü bu zaman zarfında almalı ve yeterli derecede antikor barındıran bu sütten fazla miktarda içmesi gerekmektedir.
- Bununla beraber tayın elektrolit, güç ve sıvı niceliği düşük olduğundan dolayı kolostrum yaşamsal bir ehemmiyete sahiptir.
Şayet tayda standart olmayan bir husustan şüphe ediyorsanız tayın ayaklanıp kolostrum temin etmesi, tayın kıymetlendirilmesi, sorunlarının bulunup iyileştirilmesi için bir veteriner hekim ile iletişim kurmanız en doğru seçenek olacaktır.
Tayın Ayağa Kalkma Süreci
Taylar doğumlarından 30 ya da 60 dakika sonra ayağa kalkmak için uğraşırlar. Adeta büyük boyutlarda bir kurbağa gibi hoplayıp zıplamak isterler ancak öncelikli olarak birkaç ayağının üstünde durabilmekte ve ardından da 4 ayaklarının birden üstünde durabilmeyi öğrenirler. Bacak kısımları içeri doğru kıvrım yaparak ayakta kalabilir. Yalnız tay enerji ve itimat kazanmak adına da bu biçimde basabilmektedir.
Ne Zaman Yardım Gereklidir?
Tayların ayaklanma süreçleri değişiklik arz edebilmektedir. Ancak tay gayet normal görünmesine karşın 2 saat gibi bir süre içerisinde hala ayaklanamıyor ise dayanak olarak ayağa kalkabilmesi hususunda yardımcı olabilirsiniz. Bu kez yardımınızın da eklenmesiyle ayağa kalkma konusunda başarılı olduktan sonra süratle ustalık kazanıp kendi başına becerebilmektedir. Şayet tay alakasız gözüküyorsa parmağınız vasıtasıyla başına dokunup uyarabilirsiniz.
Emmedeki Eksiklik
Şayet tay ayaklanmış ancak doğumun üzerinden 2 saat geçmiş olmasına karşın henüz emmiyorsa tayı memeye ulaştırıp parmağınız ile bir miktar süt gösterip emdirdiğiniz zaman emmeye inanmış olacaktır. Parmaklarınızı normal ve sakince memeye doğru kaydırmalısınız. Bir sefer standart biçimde emerse olağan dışı bir sorun çıkmayacaktır.
Taylarda Kabızlık
Tayın sindirim düzeneğindeki fekal malzeme yapışkan, kara macun kıvamında, mekonyum içermektedir. Yeni doğmuş olan tayda kabızlık son derece yoğun görülen bir durum olmaktadır. Erkek taylarda dişi taylara nazaran daha fazla görülmektedir. Tay doğumun akabindeki ilk 12 ila 24 saat dikkatli bir biçimde izlenmelidir. Sürekli olarak dışkılama gerçekleşip gerçekleşmediğini ve dışkının yoğunluğunu gözlemlemeniz gerekmektedir. Tamamen ve kısımca kabız olan taylar defaksiyon adına çok zorlayabilmektedir. Sorun giderilmesini takdirde ciddilik kazanabilmektedir.
Taylarda Kabızlık Tedavisi
Tay kabızlık belirtileri gösteriyor ise bir lavman işlemi uygulayabilirsiniz. Tayın kabız olmasının nedeni kurumuş olmasından ileri geliyor olabilir. Durum değişmediği takdirde bir veteriner hekim ile görüşmemiz tavsiye edilmektedir. Taylar sancılandıkları zaman uzanırlar ve yerde yuvarlanırlar ya da karınlarına doğru bakarlar. Yoksa yeni doğan normal bir tay her zaman son derece canlı, dinamik ve tetiktedir.
Taylarda İdrar Yapamama
Tayın dikkatlice izlenip idrarını yapıp yapmadığını kontrol etmeniz gerekmektedir. Doğum esnasında idrar kesesinde ruptur meydana gelebilir. Doğumu seyreden ilk 24 saat içerisinde kolik ve depresyona sebebiyet verebilir. Bu hususta da ürinasyon ya tamamen olmaz ya da çok seyrek olur. Böyle bir durumda da veterinere haber verilmesi gerekebilir.
